Wiosna po wiedeńsku / Katarzyna Targosz

Tytuł: Romans w Cannes
Autor: Aleksander Jackiewicz
Wydanie: I
Nakład: 20 250 egzemplarzy
Adres wydawniczy: Warszawa : "Czytelnik", 1961
166, [2] stron
Seria Jamnik
Format: 17,5/12,5 cm
Masa: 119 g
Książka jest w dobrym stanie, ma okładkę nieznacznie sfatygowaną: zagięcia narożników, przetarcia krawędzi, oderwane niewielkie fragmenty grzbietu. Wewnątrz stan dobry, za wyjątkiem około 20 początkowych stron, które mają na marginesach niewielkie zacieki.
Data wystawienia: 08.02.2024
Ald.

Tytuł: Niskorosła
Autorka: Joanna Bartoń
Wydanie I
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2021
216, [2] stron
Format: 20,5/14,5 cm
ISBN: 9788362247769
Masa: 334 g
Książka jest nowa, w idealnym dobrym stanie.
Data wystawienia: 17.01.2024
Ald.
Opis wydawcy: Dotyk i inne przypadłości
Trzecia książka Joanny Bartoń - podobnie jak Drzazgi - przyciąga samym tematem, głównie dlatego, że o niskorosłych nikt właściwie w Polsce nie pisał. Ale uprzedzam potencjalnych poszukiwaczy egzotyki i dziwności: choć autorka pozostaje wierna uprawianiu literatury opartemu na paradoksach, a bohaterką swojej opowieści czyni morderczynię, karlicę, kobietę, człowieka - w jednej osobie, ale „dokładnie w takiej kolejności” - jej przekaz jest na pierwszy rzut oka banalny. Opowiada o miłości, przyjaźni, chorobie, wierności i zdradzie. O budzeniu się i sile namiętności, która prowadzi do przekroczenia granicy. O rodzinie - jej kruchości i czyhających na jej trwałość zagrożeniach. Fakt, że nie posługuje się krzykiem, lecz szeptem, stanowi dodatkowe wyzwanie. W czasach dosłowności i agresywnej nietolerancji próbuje skłonić czytelnika do uruchomienia wyobraźni i empatii, ale daje mu tylko preteksty do ich ożywienia. Nie psychologizuje nadmiernie, nie moralizuje. Nie dramatyzuje. Przeciwnie, wpisuje się - w sposób, który można uznać za przewrotny, o czym dalej - w modny w psychologii styl pozytywnego myślenia.
Czy w dzisiejszych czasach wystarczy opowiadać jednocześnie z dwóch perspektyw - zabójcy i ofiary - by nie tylko zainteresować, ale też zmusić do otrzeźwiającego zderzenia z wielością stereotypów społecznych i mentalnych klisz? Zmusić siebie i innych. Czy taką moc mogą mieć obrazy ludzi, którzy są jak figurki w komiksie albo w teatrze cieni?
I owszem, ale tylko wtedy, kiedy przyjmie się i zaakceptuje, że autorka Niskorosłej nie pisze pełnospektaklowej, w typie dziewiętnastowiecznym, powieści realistycznej, lecz przypowieść.
Pomóc w tym mają rysunki, ilustrujące książkę. Adam Walas zadbał, by były oszczędne, ale zmetaforyzowane - kasztanowy ludzik, wędrująca po ostrzu noża kobieca postać czy zsuwająca się ze stołu filiżanka - sugerują dużą rozpiętość w nastrojach, wykraczają poza słowa, podsuwają tropy, po których czytelnik powinien dalej wędrować.
Dokąd może go zaprowadzić ta wędrówka? Ot, choćby do tych obszarów współczesnej kultury, które wyznacza obraz jako jej centrum. On to - przez swoją dominację - narzuca dziś styl myślenia i odczuwania, przed którym jej odbiorcy bronią się coraz słabiej. Nie zauważa się już prawie niczego, co się wiąże z wyposażeniem człowieka w pozostałe zmysły i rozum. I nie mam na myśli tylko typu urody, uznawanego za pożądany, bo wylansowany przez modelki w reklamie. To poza stylem fryzury, wydatnymi ustami po kwasie hialuronowym, podrasowanymi silikonem piersiami, także wiara w moralną wyższość tego czy innego emblematu, gadżetu czy symbolu (mam to, więc jestem lepszy). To nie tylko poddanie się przewadze wizualnego nad werbalnym, ale spychanie w niebyt doznań, które oferuje człowiekowi wrażliwy słuch czy dotyk. Słuch otępia cywilizacyjny hałas, dotyk - dodatkowo i zabójczo teraz - nie funduje doznań, bo utrudniają to standardy higieny.
Wyczulenie na melodię frazy jest tym trudniejsze, im bardziej ta fraza jest zwyczajna i pochodzi z dna naszej mowy powszedniej. Wybór języka i stylu Niskorosłej jest jedną z decyzji autorki (patrz wywiad), z którego zaakceptowaniem czytelnicy mogą mieć kłopot. Ale to dzięki oszczędności i prostocie tak wyraziście w finale udaje się Joannie Bartoń pokazać, jakie napięcie może generować w człowieku jedno konkretne słowo, a to, że jest ono napisane na drzwiach, że zastępuje wizytówkę, do której można się jednak nie przyznać przed mężem, mówi o ludzkich lękach i potrzebie ochrony godności więcej niż niejeden proces o zniesławienie (dlaczego nie zawiadomili policji, zastanowi pewnie niejednego z czytelników, a może i dociekliwych recenzentów).
I jeszcze kwestia dotyku.
Nie przypadkiem przecież dramat Gosi ma swoje punkty kulminacyjne związane z pulsowaniem libido, zakłamywaniem świadomości o jego powszechnym - nie tylko w pięknych i bogatych - działaniu. Dzięki libido żyjemy, ale z jakichś powodów wolelibyśmy, żeby Bergsonowska élan vital kipiała tylko w pewnego typu ludziach - tych równiejszych. To, że ogarnia Ignaczy i Kamile - że powołam się na słynną Tuwimowską Wiosnę, w której się „zbrodniarz płodzi” - budzi uzasadniony, ale przecież nieludzki lęk w ładniejszych i wyżej sytuowanych; we mnie - przyznaję niechętnie - też.
Ale czy niepiękne musi być gorsze? Złe? Prawda, że obezwładnia banalność takiego pytania dwadzieścia pięć wieków po Platonie, w czasach dojrzałych a rozlicznych ruchów emancypacyjnych?
Tak, Bartoń, nie schodzi w głęboką analizę, nie epatuje bogatymi opisami, a z przypowieścią jako gatunkiem jest pewien problem, a właściwie dwa. Po pierwsze - kojarzy się raczej z grzeczną Biblią niż z prześmiewczymi stylistykami w rodzaju filmów Tarantino czy Jarmuscha, choć te ostatnie też przypowieściami można nazwać. A jeśli już z tymi drugimi, to oglądające masy nie szukają w nich przecież tzw. drugiej warstwy ani jakichkolwiek podtekstów, tylko cieszą się samą historią. I na niej poprzestają, chyba że ktoś - wyedukowany estetycznie - dostrzeże jeszcze pastisz lub ironizowanie.
Tymczasem Joanna Bartoń nie sięga po stylizację i nie próbuje być nadmiernie prześmiewcza, jej humor jest delikatny, niemal wyłącznie językowy, a oparty na frazach kolokwialnych, na enigmatyczności. W tej kategorii u mnie palmę pierwszeństwa zyskuje dialog z Jacusiem obserwującym swoją nowo narodzoną siostrzyczkę; jego proste „po co” brzmi jak niejedna ortodoksja, nabierająca - w konfrontacji z życiem - barw czarnego humoru. Ta subtelność wszelkich odcieni komizmu sprawia, że w Niskorosłej dominuje klimat pozytywnego myślenia, który autorka - jak wyznaje w wywiadzie - stara się również w sobie pielęgnować. Funduje w ten sposób czytelnikowi nie lada zagwozdkę - jak ocenić życie Gosi zabójczyni i ją samą? Przegrała je? Miałaby szansę na stabilizację po odbyciu kary, gdyby wyobraźnia czytelnika chciała powędrować dalej? Czy to oznacza wizję świata, w której równowaga szczęścia i cierpienia jest czymś nienaruszalnym, jak jin i jang? A może ułomność Gosi jest metaforą trwałej skazy człowieka, oznaczającą każdą różnicę między nim a innymi, wynikającą z postrzegania tych innych z zewnątrz? I dopóki się obecności tego psychicznego garbu nie zaakceptuje, dopóty będzie się przeżywać nieustannie udręki kompleksów, zazdrości, zawiści i inne tortury?
Jest jeszcze ów drugi problem z przypowieścią - jakość jej podstawowego składnika, tzn. fabuły, jej oczywistość bądź nieoczywistość w ocenie czytelnika. Niby każdy wie, że opowiadana jest zawsze ze względu na sensy, więc nie musi być w stu procentach prawdopodobna. To nie reportaż, lecz erupcja wyobraźni i związku między wydarzeniami, przesłaniem (sic!) a typem bohatera. Nie zdziwię się jednak, jeśli zachowania Gosi, Ireny, Mateusza, Calineczki, Michała czy Marty wydadzą się czytelnikom zaskakujące, a ich motywy podejrzane. Bo o to właśnie chodzi Joannie Bartoń - o poddanie próbie utartych przekonań na temat związków między miłością i wiernością, lojalnością i przyjaźnią, macierzyństwem i kobiecością, małżeństwem i seksem, faktycznym potencjałem człowieka a jego poczuciem własnej wartości. Na styku światów - w tym wypadku Wysokich i Niskich - zawsze objawiają się one jaskrawiej. „Tylko i aż”, by zacytować Gosię z jednego z dialogów.

Tytuł: Winda
Autorka: Magdalena Knedler
Wydanie pierwsze
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2016
235, [4] stron
Format: 20,5/14,5 cm
ISBN: 9788362247424
Masa: 347 g
Książka jest nowa, w idealnym stanie.
Data wystawienia: 14.02.2024
Ald.
Opis wydawcy: Gospodyni domowa i facet z korporacji, dżentelmen ze Lwowa i dwoje wieśniaków mówiących gwarą, doktorantka i makijażystka, Żyd i Japonka z przeszością gejszy, zakompleksiona psycholożka, niedoszła zakonnica i ginekolog z prywatną praktyką. I tak - arbitralnie, ale nieprzypadkowo - dobrane grono osób zaczyna żyć własnym życiem; i - co paradoksalne - grupa nie rozpada się, nie pulsuje konfliktami. Staje się wspólnotą. A zbliża tych ludzi do siebie tyleż tytułowa winda, z której muszą korzystać, mieszkając w dziesięciopiętrowym bloku we Wrocławiu, co zastosowana w książce perspektywa autorska. Każdy z bohaterów jest oglądany wielokrotnie - od środka i z zewnątrz, ze współczuciem i humorem, z prawem do słabości i ambitnych marzeń, każdy ma szansę na wspomnienia i nasycenie języka charakterystycznymi dla siebie pojęciami i emocjami. W efekcie winda w tej opowieści to nie tylko ów bezduszny mechanizm. To też rodzące się między ludźmi więzi, dzięki którym obcy zamieniają się w swoich, a dziwne na pierwszy rzut oka indywidua w indywidualności - osoby z nadzieją na szczęście i spełnienie.

Tytuł: Kompleks Polski 

Autor: Tadeusz Konwicki 

Wydanie: I

Adres Wydawniczy: Warszawa : Wydawnictwa ALFA, 1989

166, [2] stron

Format: 15/20,5 cm

Nakład: 100 250 egzemplarzy 

ISBN: 8370012752

Masa: 210 g

Data wystawienia: 01.03.2024 r.

Książka jest w dobrym stanie, ma miękką okładkę, nieznacznie sfatygowaną, została wycofana ze zbiorów bibliotecznych.

mar

Tytuł: 2012 

Autor: Jacek Dehnel, Małgorzata Kalicińska, Rafał Kosik, Zygmunt Miłoszewski, Beata Pawlikowska  

Wydanie: I

Adres Wydawniczy: Warszawa : Empik, 2012

143, [1] stron

Format: 14/20,5 cm

ISBN: 9788377820032

Masa: 290 g

Data wystawienia: 26.02.2024 r.

Książka jest w dobrym stanie, ma miękką okładkę, nieznacznie sfatygowaną.

mar

Tytuł: Wędrowiec 

Autor: Barbara Smal 

Wydanie: I

Adres Wydawniczy: Kraków : Wydawnictwo WAM, 2014

229, [2] stron 

Format: 13,5/21 cm

ISBN: 9788327700568

Masa: 300 g

Data wystawienia: 24.02.2024 r.

Książka jest w dobrym stanie, ma miękką okładkę, nieznacznie sfatygowaną.

mar

Tytuł: Bahama Yellow
Autorka: Marta Magaczewska
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2011
221, [3] stron
Format: 19,5/12 cm
Masa: 254 g
ISBN: 9788362247127
Książka jest w idealnym stanie, jest nowa.
Data wystawienia: 01.03.2024
Ald.
Opis wydawcy: Bohaterowie „Bahama yellow” noszą oryginalne imiona, niekojarzące się z żadnym konkretnym miejscem na Ziemi: Lelech, Skomroch, Tabiołka, Lala, Zajc, Koffel, Kauk... Przekształcając klasyka, można powiedzieć, że akcja utworu toczy się wszędzie, czyli nigdzie, a obcujemy ze światem pełnym napięcia i grozy, który utracił lub właśnie traci sens. Poczucie tej utraty u każdego z bohaterów jest inne, największe u Koffla, który (czy przypadkiem?) pierwszy kończy życie. Ostatecznie autorka pozwala przeżyć tym, którzy tego sensu do końca, z uporem szukają, nawet jeœli tylko stwarzają sobie iluzję, tragiczni i śmieszni w podejmowanych próbach przetrwania. Bo czy to człowiek decyduje o własnym losie, czy też jest dotkliwie od narodzin skazany - cały z materii, pozostający pod presją ciała, które musi mieć swój kres? Na przekór absurdowi w tym świecie od początku wyczuwalny jest stały rytm, zrodzony z mocy słowa i sugestywnego obrazu.

Tytuł: Do niewidzenia, do niejutra
Autorka: Joanna Bartoń
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2015
240, [5] stron
Format: 19,5/12 cm
Masa: 355 g
ISBN: 9788362247363
Książka jest w idealnym stanie, jest nowa.
Data wystawienia: 02.03.2024
Ald.
Opis wydawcy: Kobieta, mężczyzna, dwupokojowe mieszkanie, jedna doba - można by rzec: mocno ograniczona czasem i przestrzenią akcja. I byłaby to nawet prawda, gdyby bohaterowie, opowiadając siebie, raz po raz tych granic nie przekraczali.Gdyby autorka przez tytuł - a bohaterka przez próbę naśladowania Zbyszka Cybulskiego - nie nawiązywała do pewnego stylu życia, pewnych tęsknot tamtych czasów, budując przy tym sarkastyczny obraz współczesnych relacji damsko-męskich, odsłaniając mechanizmy i przyczyny dzisiejszych gier.
To opowieść o miłości i śmierci, o chwilach, gdy jedno w zbyt ciasnym splocie tańczy z drugim, dowodząc, że człowiek albo umiera z miłości albo miłuje śmierć. A bohaterowie mają nie tylko tęsknoty, ale i ciała, i nie są to bynajmniej ciała astralne; są to ciała warte grzechu, więc też zdarza się im pogrzeszyć. Czy jest w tym polemika z modelem tęsknot, które uwiecznił pewien kultowy film?

Tytuł: Cichoborek
Autorka: Urszula Stokłosa
Wydanie I
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2019
247, [3] stron
Format: 20,5/14,5 cm
ISBN: 9788362247684
Masa: 360 g
Książka jest nowa, w idealnym dobrym stanie.
Data wystawienia: 17.01.2024
Ald.
Opis wydawcy: W Cichoborku - sennej wsi gdzieś na południu Polski - ciekawych historii na pozór brak. Życie toczy się zgodnie z cyklem roku liturgicznego, okazji do zabawy dostarczają chrzciny, wesela i stypy, czasem imieniny i sylwester organizowany w remizie. Burzę plotek wywołuje pozamałżeńska ciąża, nikt nie pokłóci się na tyle cicho, żeby umknęło to uwadze sprzedawczyni Jadzi; żaden gość nie przejdzie przez wieś niezauważony. A przecież są w Cichoborku tacy, którzy nie mieszczą się w ramach stworzonych przez despotycznego proboszcza oraz obłudną sklepową. Gdy do wsi przybywa nowa opiekunka dziewięćdziesięcioletniej staruszki, niektórzy mieszkańcy ujawniają warte opowiedzenia dramaty.
„Cichoborek” to historie jedenaściorga bohaterów; powiązane ze sobą opowiadania o drzemiącej w wielu potrzebie zmiany, łamaniu konwenansów, o poszukiwaniu sensów i - bo przecież nie mogłoby być inaczej - o różnych odmianach miłości.

Tytuł: Ranny w lesie  

Autor: Witold Zalewski

Adres Wydawniczy: Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960

123, [1] stron

Format: 11/18 cm

Nakład: 10 250 egzemplarzy

Masa: 130 g

Data wystawienia: 13.01.2024 r.

Książka jest w dobrym stanie, ma miękką okładkę z obwolutą, nieznacznie sfatygowaną, jest odklejona od grzbietu, trochę zabrudzona, na stronie przedtytułowej jest podpis byłego właściciela.

mar

Tytuł: Tarika
Autor: Piotr Ibrahim Kalwas
Wydanie I
Adres wydawniczy: Pruszków : Wydawnictwo JanKa, 2012
229, [3] stron
Format: 20,5/14,5 cm
ISBN: 9788362247165
Masa: 337 g
Książka jest nowa, w idealnym stanie.
Data wystawienia: 10.01.2024
Ald.
Opis wydawcy: Świat Kalwasa nie zna granic. „Tarika” wyraża tę myśl dobitniej niż wcześniejsze książki jej autora. Wioska przy granicy Ghany i Togo, paryska rue de Gergovie, plac Dzierżyńskiego w Warszawie, Villa Alexandrine w Vence czy wnętrze kościoła w Czennaju stają się miejscami, w których czas i przestrzeń zmieniają swój sens. Każda z dziesięciu opowieści jest na pozór zamkniętą całością, ale wszystkie łączy próba ścigania tajemnicy - świata i ludzi; znanych z imienia i nazwiska lub anomimowych, nie całkiem jednak przypadkowo spotkanych. Niektórzy z nich - Schulz, Cortázar, Gombrowicz czy dżinista digambari - zasługują na miano szajchów; idąc po ich śladach, autor pyta o naturę czasu, źródła uniesień twórczych, możliwość rozumienia siebie i innych. Tropi przyczyny sporów kulturowych i socjalnych. Napotykając zło, wybucha najszczerszym gniewem, neutralizuje je szyderstwem, rozbraja śmiechem. Jak zwykle - prowokuje.